Odliczenie VAT z faktury od notariusza

Spółka z o.o. (czynny podatnik VAT) dokonuje różnego rodzaju transakcji gospodarczych. W niektórych przypadkach wymagane jest sporządzenie aktu notarialnego. Spółka za czynności notarialne otrzymuje fakturę z podatkiem VAT. Czy z faktury od notariusza przysługuje jej prawo do odliczenia VAT?

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ustawodawca w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT wymienił katalog zdarzeń i dokumentów uprawniających do odliczenia VAT naliczonego. Dokumentem, na podstawie którego podatnik VAT ma prawo odliczyć VAT, jest przede wszystkim faktura. Przy czym w określonych przypadkach za fakturę uznaje się także inne dokumenty wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2021 r. poz. 1979). W przepisach rozporządzenia nie ma mowy o szczególnym dokumentowaniu usług notarialnych. Oznacza to, że warunkiem odliczenia VAT z tytułu zakupu usługi notarialnej jest otrzymanie od notariusza faktury. Wówczas prawo do odliczenia VAT naliczonego będzie przysługiwało podatnikowi na zasadach ogólnych, czyli jeśli wystąpi związek z czynnościami opodatkowanymi.

Taki pogląd znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 października 2022 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.460.2022.2.AW, który potwierdził, że z uwagi na fakt, iż usługa nabywana od notariusza jest związana z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, podatnik może odliczyć podatek naliczony z faktury dokumentującej sporządzony akt notarialny. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy o VAT.

Podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał także w interpretacji indywidualnej z dnia 21 sierpnia 2024 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.290.2024.1.MR.

Z wnioskiem do organu podatkowego zwrócił się podatnik, który w związku ze świadczeniem usług na rzecz swoich klientów jest organizatorem współpracy z kancelarią notarialną. Za dokonanie czynności notarialnych kancelaria notarialna wystawi fakturę, w której nabywcą usługi będzie podatnik. Faktura będzie obejmować koszty usług notarialnych (tzw. taksa notarialna) podlegających opodatkowaniu VAT, jak również inne należności niepodlegające opodatkowaniu VAT. Podatnik należność wynikającą z faktury będzie uiszczać na rzecz notariusza, a następnie poniesione koszty (w wysokości nominalnej) uwzględni w fakturze (w odniesieniu do taksy notarialnej - doliczając ją do podstawy opodatkowania własnych usług świadczonych na rzecz klienta, a w odniesieniu do kwot niepodlegających opodatkowaniu VAT - wskazując je na własnej fakturze na rzecz klienta jako należności niepodlegające VAT), którą wystawi klientowi, na rzecz którego będzie świadczyć swoje usługi i który będzie finalnym beneficjentem usług notarialnych.

Zdaniem Dyrektora KIS w analizowanej sprawie mamy do czynienia zarówno z dostawą usług notarialnych ze strony kancelarii notarialnej na rzecz podatnika, jak i dostawą usług notarialnych ze strony podatnika na rzecz klienta, gdzie kancelaria notarialna jako podatnik VAT wystawia faktury dokumentujące świadczenie usług notarialnych na rzecz podatnika - innego podatnika VAT. Wobec tego należy stwierdzić, że nabywane przez podatnika usługi notarialne będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej (odsprzedaż usług na rzecz klienta). Tym samym podatnikowi będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od kancelarii.