Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 3 (1046) z dnia 20.01.2020

Montaż instalacji gazowych w samochodach osobowych - prawo do odliczenia VAT od zakupu paliwa

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Prowadzę warsztat montujący instalacje gazowe do samochodów osobowych. Czy mogę odliczyć VAT od zakupu paliwa (gazu) do samochodów klientów w celu przeprowadzenia jazd testowych pozwalających sprawdzić prawidłowość funkcjonowania instalacji gazowej? Czy wydatki na paliwo w całości (w kwocie netto) stanowią koszty uzyskania przychodów?

Ogólne zasady odliczania VAT

Co do zasady, czynnemu podatnikowi VAT przysługuje prawo do odliczenia VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego stanowi zaś suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, a także dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. Prawo do odliczenia VAT (w całości lub w części) przysługuje jednak pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. W przepisie tym wskazano listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do odliczenia VAT, np. odliczenie nie przysługuje, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona z VAT.

Odliczanie VAT od wydatków na pojazdy samochodowe

Zasady odliczania VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zostały uregulowane w art. 86a ustawy o VAT. Co do zasady, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnik ma prawo odliczyć 50% VAT wynikającego z faktur z tytułu wydatków dotyczących:

• nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych,
   
• używania pojazdów samochodowych na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związanych z tą umową,
   
• nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Prawo do odliczenia 50% VAT od tego typu wydatków dotyczy pojazdów, które są (lub ewentualnie mogą być) wykorzystywane do tzw. celów mieszanych, czyli nie tylko do działalności gospodarczej, ale także do celów prywatnych podatnika, jego pracowników lub innych osób.

Ustawodawca przewidział jednak odstępstwo od tej zasady, tj. możliwość pełnego odliczania VAT od ww. wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Prawo takie przysługuje m.in. w przypadku, gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Sytuacja taka występuje zaś m.in., gdy sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (patrz: art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) i ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT).

Zakup paliwa związany z wykonywaną usługą

Zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami ustawy o VAT, zakup gazu stanowi wydatek związany z pojazdami samochodowymi, który - w określonych okolicznościach - uprawnia do odliczenia 50% lub 100% VAT. Ponieważ jednak, dokonując zakupu gazu do samochodów osobowych, Czytelnik nie zużywa go na własne potrzeby (tj. nie wykorzystuje tego gazu do napędu samochodów wykorzystywanych w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej), dlatego ograniczone do 50% prawo do odliczenia VAT od zakupu paliwa nie powinno mieć w tej sytuacji zastosowania. Czytelnik nabywa gaz w celu przeprowadzenia jazd testowych pozwalających sprawdzić prawidłowość funkcjonowania instalacji gazowej. Tym samym zakup gazu bezpośrednio wiąże się z usługą montażu instalacji gazowej (z czynnością opodatkowaną VAT) i Czytelnik powinien mieć naszym zdaniem prawo do odliczenia VAT w całości, na zasadach ogólnych.

Podobnie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 lipca 2016 r., nr ITPP2/4512-354/16/PS, dotyczącej prawa do pełnego odliczenia VAT od zakupu paliwa wykorzystywanego przy naprawie uszkodzonego samochodu. Podatnik uznał, że paliwo tankowane do zbiornika samochodu uszkodzonego należącego do klienta służy jako materiał do naprawy samochodu. Wskazał on, że rozlicza zakup paliwa w fakturze wystawionej za naprawę samochodu jak każdy inny materiał (oleje, smary, płyny chłodnicze, części samochodowe). Podatnik uznał:

"(...) Z uwagi na fakt, że usługa naprawy samochodu stanowi czynność opodatkowaną, natomiast zużyte paliwo traktuje jak każdy inny materiał do naprawy tego samochodu, to również w przypadku paliwa użytego jako materiał przysługuje mu prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego przy jego zakupie. Bez znaczenia jest dla niego fakt, czy naprawiany samochód jest samochodem osobowym, czy ciężarowym.

Reasumując - zdaniem Wnioskodawcy - przysługuje mu prawo do pełnego odliczenia VAT od paliwa wykorzystywanego przy naprawie uszkodzonego samochodu. (...)"

Organ podatkowy zgodził się z tym stanowiskiem.

Zaznaczmy, że wprawdzie interpretacja ta dotyczyła zakupu paliwa wykorzystywanego przy usłudze naprawy samochodu, ale jej rozstrzygnięcie można zastosować także do usługi montażu instalacji gazowej.

Wydatek na zakup paliwa związany z wykonywaną usługą a koszty podatkowe

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

W myśl powyższej definicji, dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów istotne jest istnienie związku tego wydatku z przychodami. Ponadto ważne jest, aby wydatek był racjonalnie i gospodarczo uzasadniony, właściwie udokumentowany oraz nie znajdował się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów.

Co prawda, w negatywnym katalogu kosztów uzyskania przychodów ustawodawca zawarł pewne ograniczenia dotyczące ujmowania w kosztach wydatków z tytułu używania samochodów osobowych, lecz odnoszą się one do wydatków na samochody stanowiące własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą bądź na tzw. samochody firmowe, jeżeli są one wykorzystywane również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Wydatki z tytułu kosztów używania samochodów klientów, na potrzeby wykonania usługi w tych samochodach, nie zostały wyłączone (ograniczone) z kosztów podatkowych. Wydatki takie należy więc rozpatrywać przez pryzmat ogólnej definicji kosztów uzyskania przychodów.

Czytelnik wskazał, że zakup paliwa (gazu) do samochodów klientów odbywa się w celu przeprowadzenia jazd testowych pozwalających sprawdzić prawidłowość funkcjonowania zainstalowanej części (urządzenia) w samochodzie. Zakup ten jest więc ściśle związany z wykonywaną usługą, a tym samym z uzyskiwanymi przychodami z działalności gospodarczej. Oznacza to, że w opisanej sytuacji wydatki poniesione na zakup paliwa (w kwocie netto) mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.