Odliczenie VAT od zakupu samochodu do działalności mieszanej

Prowadzę działalność gospodarczą, w ramach której dokonuję sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej z VAT. Do celów tej działalności zamierzam nabyć samochód osobowy. Będzie on służył zarówno działalności gospodarczej oraz celom prywatnym. Ile podatku VAT będę miał prawo odliczyć z faktury jego zakupu?

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jest on obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje mu prawo do odliczenia. Jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części tych kwot, może pomniejszyć VAT należny o taką część VAT naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których przysługuje mu prawo do odliczenia VAT. Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia VAT, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi ma prawo do odliczenia, oraz czynności, w związku z którymi takie prawo mu nie przysługuje.

Ustalony wskaźnik należy uwzględnić także przy odliczaniu VAT od wydatków związanych z samochodami, w przypadku gdy służą one działalności opodatkowanej i zwolnionej z VAT. Ponadto w omawianej sytuacji konieczne jest także stosowanie ustawowego ograniczenia w odliczaniu VAT. Jak bowiem wynika z art. 86a ustawy o VAT, w przypadku wydatków na samochody osobowe kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty VAT wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 2 kwietnia 2024 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.87.2024.1.MC, wyjaśnił, że w celu obliczenia VAT naliczonego podlegającego odliczeniu podatnik będzie zobowiązany w pierwszej kolejności zastosować uregulowania wynikające z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, a w następnej kolejności zastosować proporcjonalne odliczenie VAT, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT.

Reasumując, Czytelnik wykorzystujący samochód, od którego przysługuje mu ograniczone prawo do odliczenia VAT i zakup ten służy do działalności mieszanej, VAT naliczony podlegający odliczeniu powinien obliczyć według wzoru: kwota VAT na fakturze zakupu × 50% × wskaźnik proporcji (przykład).

Przykład

Podatnik wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione z VAT. Do tych celów w kwietniu 2024 r. zakupił samochód osobowy za 170.000 zł netto (plus VAT 39.100 zł). Samochód ten jest wykorzystywany do celów mieszanych, tj. zarówno do celów prywatnych, jak i do działalności gospodarczej. Oznacza to, że przysługuje mu ograniczone prawo do odliczenia VAT z tytułu jego nabycia. Dodatkowo podatnik powinien uwzględnić stosowany wskaźnik proporcji. Zakładając, że wynosi on 90%, od zakupu pojazdu może odliczyć VAT w wysokości: (39.100 zł × 50%) × 90% = 17.595 zł.