Zakup okularów dla pracownika a odliczenie VAT przez pracodawcę

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 8 stycznia 2015 r., nr IPTPP1/443-759/14-4/ŻR; zamieszczona na stronie internetowej Ministerstwa Finansów)

"(…) Czy podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej na Spółkę, potwierdzającej zakup okularów dla pracownika pracującego przy monitorach ekranowych?

(…) Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi działalność wyłącznie opodatkowaną.

Część pracowników Spółki pracuje przy monitorach ekranowych. Pracę tę powinni wykonywać w szkłach korekcyjnych, co jest potwierdzone poprzez przeprowadzane badania wstępne i okresowe. W związku z tym Spółka ma obowiązek zapewnić tym pracownikom okulary korygujące wzrok. W tym celu zwraca koszty ich zakupu po przedstawieniu przez pracownika faktury wystawionej na Spółkę, potwierdzającej zakup okularów. Zgodnie z Zarządzeniem Prezesa Spółki (…) Sp. z o.o., maksymalna kwota, jaka może zostać zwrócona pracownikowi za zakup okularów to (…) zł.

Wnioskodawca nie ma zawartej umowy z żadnym zakładem optycznym, pracownik dokonuje zakupu okularów według swojego uznania i na potwierdzenie zakupu przynosi fakturę wystawioną na Spółkę. Pracownik nabywa okulary we własnym zakresie i ma prawo do rozporządzania nimi jak właściciel, a koszty zakupu są mu zwracane przez Wnioskodawcę do kwoty określonej limitem. Wnioskodawca nie rozporządza w żaden sposób okularami zakupionymi przez pracownika. Zakupione okulary służą pracownikowi przede wszystkim do użytku służbowego, Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy pracownicy korzystają z tych okularów poza miejscem pracy. Pracownik nie jest zobowiązany do zwrotu okularów po ustaniu stosunku pracy.

(…) W kontekście analizowanego zagadnienia prawa pracodawcy do odliczenia podatku od towarów i usług od zakupów okularów korekcyjnych dla swoich pracowników, należy wskazać, że istotnym z punktu widzenia przysługiwania prawa do odliczenia podatku naliczonego u podatnika, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest fakt wykorzystywania zakupionych towarów bądź usług w prowadzonej działalności. Zatem kluczowym jest określenie władztwa ekonomicznego nad zakupionym towarem poprzez ustalenie kto - pracodawca czy pracownik posiada prawo do rozporządzania towarami jako właściciel. W sytuacji bowiem, gdy prawo do rozporządzania towarem (okularami) jak właściciel przysługuje pracownikowi, pracodawca nie ma prawa do odliczenia podatku związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, niezależnie od faktu, że są one wykorzystywane przez pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych. Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje kwestia, czy pracodawca, realizując obowiązek wynikający z odrębnych przepisów prawa, przekazuje pracownikowi określoną kwotę pieniężną tytułem refundacji całości lub części kwoty wydatkowanej na zakup okularów.

W opisanym przypadku nabycia okularów korekcyjnych dokonuje pracownik i to pracownik - a nie pracodawca, który tylko finansuje ich zakup - posiada prawo do rozporządzania okularami jak właściciel. Jak wskazał Wnioskodawca, okulary korekcyjne są zapewniane pracownikom, w przypadku, gdy zgodnie z zaleceniem lekarza wyniki badań okulistycznych przeprowadzanych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania. Wówczas pracownik w imieniu Spółki dokonuje nabycia okularów korekcyjnych, które są dostosowane do jego indywidualnych potrzeb i to pracownik wchodzi w ekonomiczne władztwo tego towaru. Z samego wystawienia faktury na pracodawcę, jeżeli pracodawca ten nie nabył faktycznie okularów (nie doszło do przeniesienia rozporządzania okularami jak właściciel pomiędzy zakładem optycznym a pracodawcą), nie można wywodzić prawa do odliczenia podatku wynikającego z tej faktury.

Tym samym, w sytuacji, gdy prawo do rozporządzania towarem jak właściciel przysługuje pracownikowi, pracodawca nie ma prawa do odliczenia podatku związanego z nabyciem przez pracowników okularów korekcyjnych, które są wykorzystywane przez tych pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych.

Zatem Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na Spółkę, dokumentujących zakup przez pracowników przedmiotowych okularów (podkreśl. red.). (…)"